E-KALİTE DANIŞMANLIK TMGD

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı kimdir?
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD), ifa edeceği görev ve nitelikleri ADR Başlık 1.8.3’te belirlenen ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından tehlikeli madde güvenlik danışmanı sertifikası düzenlenerek yetkilendirilen gerçek kişidir.

Nasıl Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı olunur?
Üniversitelerin 4 yıllık bölümlerinden herhangi birinden mezun olan herkes Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı olabilir. Yetki belgesi sahibi eğitim kuruluşlarında 49 saatlik tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimini tamamladıktan sonra Bakanlık tarafından yapılan sınavda 100 üzerinden 70 puan alarak başarılı olmak gerekmektedir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanının görevleri nelerdir?
Danışmanın asıl görevi, işletme başındaki kişinin sorumluluğu altında, yapılan işin gereklilikleri kapsamında en uygun araç ve faaliyetleri belirleyerek kullanımını sağlamak ve en güvenli yolla bu faaliyetlerin yönetimini kolaylaştırmaktır. İşletme içerisindeki faaliyetler göz önüne alındığında, bir danışmanın başlıca görevleri ilave olarak hem ADR’de hem de Yönetmelik’te tanımlanmıştır.

İşletmelerin kendi bünyesinde TMGD istihdam etmesiyle dışarıdan TMGD hizmeti alması arasında ne gibi farklar vardır?
Teorik olarak TMGD bulundurmakla yükümlü firma açısından herhangi bir fark olmasa da pratikteki yansımaları açısından birtakım farlılıklar olduğundan bahsedilebilir. Dışarıdan TMGD hizmeti alındığında zorunluluklara uyulmaması veya yükümlülüklerin yanlış yorumlanması durumunda doğacak maddi zarardan TMGD hizmetini sunan şahıs/firma sorumlu olacakken işletmenin kendi istihdam ettiği TMGD’den kaynaklanabilecek problemlerde işletme tüm yükümlülüğü üstüne almış durumdadır. Öte yandan dışarıdan hizmet alındığında, hizmet alınan firmanın sektörel tecrübe ve bilgisi çeşitlilik sahibi olacağı için çözüm üretme ve değişken koşullara karşı daha tedbirli olma yetisi, tek bir firmaya hizmet vermekte olan TMGD’den daha gelişmiş olacaktır.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı hizmeti nasıl sunulmalıdır?
Firmalara bu hizmeti sağlayacak tehlikeli madde güvenlik danışmanlarının ADR Mevzuatına ve bu kapsamda düzenlenmiş olan ulusal mevzuata hâkim olmaları çok önemlidir. Firmaların uymaları gereken kuralların doğru olarak belirlenmesinin yanı sıra, mümkün olan en güvenli ve en verimli yolla firma faaliyetlerinin yönetiminin kolaylaştırılması gerekir. Gerekli eğitimlerin ve bildirimlerin gerçekleştirilmemesi, ilgili prosedür, talimat ve dokümanların hazırlanmaması, standartların doğru bir şekilde yerine getirilmemesi ve benzeri pek çok aksaklık hem insan ve çevre sağlığına zarar verebilecek risklerin oluşmasına hem de İdare tarafından öngörülen idari para cezalarının uygulanmasına sebep olabilecektir.

ADR Sistem Kurulumu Nedir?
ADR Sistem Kurulumu Firmaların Uluslararası ADR Mevzuatı gereği yükümlülüklerinin ve eksikliklerinin uzmanlarca raporlanıp Firmaya sunulmasıdır. ADR Sistem Kurulumu yapılması Firmanın Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı hizmetinin alınma sürecini kolaylaştırarak ilgili Bakanlığın denetimlerinde karşılaşılacak olan eksikliklerin daha önceden tespitini sağlayarak önlem alma imkanı sağlamaktadır.

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi ve Raporlar

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi nedir?
Tehlikeli madde taşımacılığıyla alakalı olarak Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik yayınlanmış ve 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yayımlanan yönetmelikle, ADR’ye göre tehlikeli maddelerin karayoluyla taşımacılığı alanında faaliyet gösteren; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecileri, bu faaliyet alanlarından biri veya birden fazlasıyla iştigal ettiklerinde Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Bölge Müdürlüklerine başvurarak almaları zorunlu olan belgeye Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) denir. Taşınmakta olan tehlikeli maddenin mevzuata uygun olarak ekonomik, kontrollü, seri, güvenli, insan sağlığına zarar vermeden ve çevreye olumsuz etkisi en az olacak şekilde taşınması hedeflenmektedir.

Kimler Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak zorundadır?
Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamındaki tehlikeli maddelerden bir takvim yılı içerisinde net elli ton ve üstü miktarlarda işlem yapan; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank konteyner/taşınabilir tank işletmecisi olarak bu faaliyetlerden biri veya birden fazlasıyla iştigal eden işletmeler ve Sınıf 1, Sınıf 6 ve Sınıf 7 kapsamındaki tehlikeli maddelerle miktara bakılmaksızın iştigal eden işletmeler Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak zorundadırlar.

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi nasıl alınır?
Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak isteyen işletmeler, işletmenin bulunduğu ilin bağlı olduğu Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Bölge Müdürlüklerine istenen evraklarla beraber başvuru gerçekleştirebilirler. TMFB başvuru işlemlerinde işletmenin tehlikeli maddelerle olan faaliyetlerinin doğru ve eksiksiz belirlenmesi önem arz etmektedir.

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi için TMGD görevlendirmesi nasıl gerçekleştirilir?
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı ataması, e-devlet üzerinden Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı paneli aracılığıyla, firma vergi numarası ve danışman bilgilerinin sisteme girilerek karşılıklı onaylanması ile gerçekleştirilir.

Kaza raporu nedir?
TMGD, sorumlu olduğu işletmede taşıma, yükleme, doldurma veya boşaltma sırasında meydana gelen bir kazanın cana, mala veya çevreye zarar vermesi durumunda kaza hakkında bilgi toplayarak işletme yönetimine ve İdareye bir kaza raporu vermek zorundadır. TMGD kaza ile ilgili olarak taşıma modu, olayın tarihi ve yeri, topografya, hava durumu, olayın tanımı, olaya dahil olan tehlikeli mallar, olayın nedeni ve olayın sonuçları alanlarında bilgilere girerek kaza raporunu sistem üzerinden İdareye tebliğ eder.

Yıllık faaliyet raporu nedir?
Tehlikeli malların taşınması ve ilgili operasyonları dahilindeki işletme faaliyetleri konusunda yıllık olarak İdare’ye sunulması gereken rapora yıllık faaliyet raporu denir. İşletmelerin bir yıl içerisinde iştirak ettikleri tehlikeli maddelerle ilgili olarak bilgilerin TMGDKATİP sistemi üzerinden idareye bildirilmesi şeklinde hazırlanana yıllık faaliyet raporu, yıl sonu itibariyle ilk üç ay içerisinde hazırlanmak ve ibraz edilmek zorundadır. Yıllık faaliyet raporu işletme için hizmet veren TMGD tarafından e-devlet üzerinden işletme adına sisteme girilir.

Personel Eğitimleri
ADR Eğitiminin kapsamı nedir?
ADR eğitimi, tehlikeli maddelerin türleri, yapıları, acil durumda yapılması gerekenler, ulusal ve uluslararası mevzuatlar uyarınca uyulması gereken kurallar ve işletmenin yükümlülüklerinin anlatıldığı, ilgili tüm personelin alması gereken eğitimdir. Eğitim katılım tutanakları ve yapılan değerlendirme sınavlarının arşivlenmesi gerekmektedir.

Hangi personellerin eğitim alması zorunludur?
Tehlikeli maddelerin taşınması ve ilgili operasyonlarla görevlendirilmiş çalışanların bu tür maddelerin taşınmasına ilişkin zorunluluklar uyarınca sorumluluklarına ve görevlerine uygun olarak eğitim almalıdır. Doğrudan tehlikeli madde operasyonlarıyla ilgili personelin yanı sıra beyaz yaka tabir edilen ofis ortamında çalışan personelin de eğitimlere katılması gerekmektedir. ADR uyarınca eğitimler üç ana başlık altında gerçekleştirilir; genel bilinçlendirme eğitimi, göreve özgü eğitim ve emniyet eğitimi. Genel bilinçlendirme eğitimi, doğrudan tehlikeli maddelerle ilgili operasyonlarda görev almasa dahi tehlikeli maddelerin yapısı, ulusal ve uluslararası mevzuatlar ile acil durumda yapılması gerekenler hakkında eğitim alması gereken tüm çalışanların alması gereken bir eğitimdir. Göreve özgü eğitim, tehlikeli maddelerle ilgili spesifik görevlerin nasıl gerçekleştirileceği ve doğrudan tehlikeli madde operasyonlarında görev alan personelin dikkat etmesi gereken hususların anlatıldığı eğitimdir. Emniyet eğitimi ise tehlikeli maddelerle ilgili güvenlik ve emniyet konularının anlatıldığı ve ilgili tüm personelin alması gereken bir eğitimdir.

Personelin ADR Eğitimini kimler düzenleyebilir?
ADR Bölüm 1.3 ve ulusal mevzuatta eğitimlerin kim tarafından düzenleneceği net olarak belirtilmemiş olsa da uygulamada eğitimler işletmeye TMGD hizmeti sunan kişiler tarafından düzenlenmektedir.

RID Eğitiminin kapsamı nedir?
Tehlikeli maddelerin demiryoluyla taşınmasında yer alan kişiler, RID Bölüm 1.3’te belirtilen eğitimleri almak zorundadırlar. Tehlikeli maddelerin demiryoluyla taşınmasında yer alan kişilerin eğitimi ve bu eğitimleri verecek kurum ve kuruluşlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlenir. Eğitimler, 24 saatlik Temel RID Eğitimi ve 40 saatlik Göreve Özgü Eğitim olmak üzere ikiye ayrılır; çalışanların görev ve sorumluluklarına bağlı olarak farklı konuları kapsar.

Personelin RID Eğitimini kimler düzenleyebilir?
RID Eğitimleri Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarınca yine bakanlık tarafından yetkilendirilmiş eğiticiler vasıtasıyla düzenlenir. Eğitimler işletme içerisinde düzenlenebileceği gibi ayrı bir eğitim merkezinde de gerçekleştirilebilir. Online sistem üzerinden maksimum yirmi kişilik dönemler, eğitimin kapsamı, günleri ve saatleri belirtilerek tanımlanır ve eğitimler gerçekleştirilir.

IMDG Eğitiminin kapsamı nedir?
Denizyoluyla tehlikeli madde taşımacılığıyla iştigal eden işletmelerin tüm ilgili personelinin deniz yolunda taşınan tehlikeli yüklerin riskleri, emniyet önlemleri, emniyetli çalışma, acil durum önlemleri, güvenlik ve benzer konularda alması gereken eğitimdir. Tehlikeli yüklerin yüklenmesi, boşaltılması ve elleçlenmesi faaliyetlerinde görev alan kişilerin görev ve sorumluluklarıyla ilgili konulara ilişkin düzenlenen eğitimdir. Tehlikeli yüklerin işletme sahasında uygun nitelikli, eğitimli, iş güvenliği tedbirlerini almış personel tarafından emniyetli ve kurallara uygun şekilde taşınmasını, elleçlenmesini, ayrıştırılmasını, istif edilmesini, geçici şekilde bekletilmesini ve denetlenmesini sağlar.

Personelin IMDG Eğitimini kimler düzenleyebilir?
IMDG Eğitimleri Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarınca yine bakanlık tarafından yetkilendirilmiş eğiticiler vasıtasıyla düzenlenir. Eğitimler işletme içerisinde düzenlenebileceği gibi ayrı bir eğitim merkezinde de gerçekleştirilebilir. Online sistem üzerinden maksimum yirmi kişilik dönemler, eğitimin kapsamı, günleri ve saatleri belirtilerek tanımlanır ve eğitimler gerçekleştirilir.

ADR nedir?
ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) tehlikeli maddelerin, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli bir şekilde kamuya açık karayolları ile taşınmasını sağlayan bir sözleşmedir. “ADR” kısaltması, anlaşmanın Fransızca adı olan “Accord Européen Relatif au Transport International des Marchandises Dangereuses par Route”dan gelmektedir. ADR, 30 Eylül 1957 tarihinde Cenevre’de Avrupa Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Sekreterliği (UNECE) himayesinde hazırlanmış ve 29 Ocak 1968 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Tehlikeli maddelerin taşınması esnasında meydana gelen kazaların önüne geçilmesi ve kaza sonuçlarının en aza indirgenmesi amacıyla taşımacılık kural ve standartlarını belirler.ve kişilere, mülklere ve çevreye verilen zararın amacıyla yürürlüğe giren bir anlaşmadır.

ADR onayı nedir?
Tam olarak “ADR onayı” diye bir tanım bulunmasa da genel olarak tehlikeli madde taşımacılığında kullanılacak ambalajların, IBC’lerin, büyük ambalajların, tankların, konteynerlerin ve araçların ADR’de belirlenen standartlara uygun olarak üretildiğini gösteren sertifikasyona ADR onayı denmektedir.

ADR’li araç nedir?
ADR Bölüm 1.3 ve ulusal mevzuatta eğitimlerin kim tarafından düzenleneceği net olarak belirtilmemiş olsa da uygulamada eğitimler işletmeye TMGD hizmeti sunan kişiler tarafından düzenlenmektedir.

ADR’li tanker nedir?
Tehlikeli madde taşıyan bir aracın, tankı ile birlikte “ADR Bölüm 9” şartlarını sağladığını gösteren belgeye T9 Belgesi denir. ADR mevzuatı gereğince, T9 Belgesi ancak aracın trafiğe tescil olduğu ülkedeki yetkilendirilmiş kurum (2014 Ocak itibariyle Türkiye’de TSE Yetkili Kurumdur) tarafından verilebilir. T9 Belgesi (ADR Araç Uygunluk Belgesi) aracın veya ekipmanın Tehlikeli Madde Taşımaya uygunluğunun doğrulandığı ve yetkili makamlarca düzenlenen belgedir.

ADR onaylı ambalaj nedir?
Tehlikeli maddeler taşındığından, mutlaka kapalı bir şekilde (dökme taşımalar hariç) taşınmalıdır. Tehlikeli madde paketleri; normal şartlar altında, maddeler dışarıya sızmayacak şekilde imal edilmiş ve kapatılmış olmalıdır. Paketler yapılarına ve kapasitelerine göre farklılık göstermektedir. Tüm maddeler UN onaylı ambalajlarda paketlenmek zorundadır. Bu işaret; Test Detaylarını, Üretim Tarihi, Onaylayan Ülke vb. içeren bir kodlama sistemi ardında yer almaktadır.

ADR’ye göre araç işaretlemeleri nasıl yapılır?
Uluslararası standartlara göre tehlikeli maddenin sınıfını belirten ve bu tip yük taşıyan tüm araçlarda bulunması gereken etiketler en az 10 cm x 10 cm ölçülerinde olmalıdır. Can ve mal emniyeti açısından ayrı ayrı özellikler arz eden dokuz ayrı tehlikeli madde sınıfı, uluslararası etiket ve kod işaretlerine göre işaretlemeler ADR bölüm 5.2 ‘deki tanımlara göre gerçekleştirilir.

Taşıma belgesi nedir?
Gönderenin ve alıcının adının ve adresinin bulunduğu, tehlikeli maddenin UN numarası, miktarı, paketleme grubu, tünel kısıtlama kodu gibi bilgileri içeren ve gönderen tarafından düzenlenip şoföre verilen belgedir.

Yazılı talimat nedir?
Şoföre verilmek üzere hazırlanan ve taşıma esnasında oluşabilecek bir kaza durumunda alınacak tedbirler ile taşınan maddelerle ilgili özelliklerin yazılı olduğu belgedir.

Araçta bulundurulması gereken teçhizatlar nelerdir?
Taşıma ünitelerinde bulunması gereken teçhizatlar; her araç için, tekerleğin çapı ve taşıtın azami kütlesine uygun büyüklükte en az bir takoz, iki adet kendi başına durabilen ikaz işareti, göz durulama sıvısıdır. İlaveten her bir araç personeli için, bir uyarı yeleği (EN 471 standardında açıklandığı şekilde), kıvılcım çıkarabilecek metal bir yüzeyi bulunmayan (ex-proof) portatif aydınlatma aparatı, bir çift koruyucu eldiven ve göz koruyucu donanımdır. Bazı sınıflar için gereken ilave koruyucu teçhizatlar ise, araç personelinden her bir kişi için bir acil durum maskesi, kürek, kanalizasyon örtüsü ve toplama kabıdır. Araçların maksimum izin verilen brüt kütlesine göre yeterli sayıda ve kapasitede yangın söndürme cihazları bulunmalıdır.

Diğer Modlar (Demiryolu – Denizyolu – Havayolu)

RID nedir?
Bu Yönetmeliğin amacı; tehlikeli maddelerin, insan sağlığı ve diğer canlı varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve emniyetli bir şekilde demiryolu ile taşınmasını sağlamak ve bu faaliyetlerde yer alan tarafların hak, sorumluluk ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Demiryolu için TMGD zorunlulukları nedir?
Tehlikeli Maddelerin Demiryoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında, taşımacı, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyet gösteren işletmelerin, RID Bölüm 1.8.3’te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur.

Demiryolu taşımacılığı için TMGD bulundurma zorunluluğu var mıdır?
Tehlikeli Maddelerin Demiryoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyet gösteren işletmelerin, RID Bölüm 1.8.3’te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur.

IMDG Kod nedir?
Bu Yönetmeliğin amacı; deniz yoluyla olabilecek güvenlik tehditlerinin önlenmesi ve karşı tedbirlerin geliştirilmesi için, uluslararası sefer yapan gemi ve bu gemilere hizmet veren liman tesislerine yönelik olarak oluşturulan, Uluslararası Gemi ve Liman Tesisi Güvenlik (ISPS) Kodunun Türk Bayraklı gemilerde ve Türkiye’nin deniz yetki alanı içerisinde yer alan liman tesislerinde etkin olarak uygulanmasını teminen ilgili kurum ve kuruluşların yetki, görev ve sorumlulukları ile bu Kodun öngördüğü yükümlülükler çerçevesinde yapılacak faaliyetlere ilişkin uygulama usul ve esaslarının belirlenmesi, Kodun uygulayıcıları arasında koordinasyon ve işbirliğini de içeren bir uygulama sisteminin sağlanmasıdır.

Denizyolu taşımacılığı için TMGD bulundurma zorunluluğu var mıdır?
Tehlikeli Maddelerin Denizyoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında, tehlikeli madde elleçleyen kıyı tesislerinin, tehlikeli madde taşınması kapsamında yapılacak tüm faaliyetlerinde Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı istihdam etmesi veya hizmet almaları zorunludur. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi, sınavı, yetkilendirmesi, görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili hususlar Bakanlıkça belirlenir.

Tehlikeli Madde Rehberi nedir?
Tehlikeli madde elleçleyen kıyı tesisleri, tehlikeli maddelerle ilgili yapılan tüm işlemleri ve bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilmiş sorumlulukların ve 12 nci maddesinde belirtilmiş tedbirlerin nasıl yerine getirildiğini açıklayan bir tehlikeli madde rehberi hazırlar ve bulundurur. Rehber, ilgili tüm tesis personeli, kamu otoriteleri ve tesis kullanıcılarının erişimine ve bilgisine açık bulundurulur. Tehlikeli madde rehberinin hazırlanması, muhteviyatı, formu, onayı ve geçerliği ile ilgili hususlar İdarece belirlenir.

Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi nedir?
18/2/2007 tarihli ve 26438 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kıyı Tesislerine İşletme İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında izin alacak veya yenileyecek tehlikeli yük elleçleyen kıyı tesislerinin bu yüklerin elleçlenmesine ve taşınmasına uygun olduğunu onaylayan “Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi” almaları ve geçerli durumda bulundurmaları zorunludur. Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi düzenlenmesine ve geçerlilik durumuna ilişkin usul ve esaslar İdarece belirlenir. Paketlenmiş tehlikeli maddelerin taşınmasında rol alan yük ilgilileri ve kıyı tesisleri, IMDG Kod içinde belirtilen hususları içeren bir güvenlik planı oluşturur ve uygular. ISPS Kod kapsamındaki kıyı tesislerinde, bu madde gereğince istenen planda bulunması gereken hususlar, ISPS Kod “Liman Tesisi Güvenlik Planı” içerisinde bulunabilir. Tehlikeli Madde Uygunluk Belgesi almak isteyen tesislerin Tehlikeli Mal Rehberi (TMR) hazırlaması zorunludur.

ICAO DGR ve IATA TI nedir?
IATA Tehlikeli Maddeler Yönetmeliği ICAO Teknik Talimatlarının "el kitabı" bir versiyonudur. Havayolu tehlikeli mal uzmanları tarafından yazılmış ve düzenlenmiş olan Tehlikeli Ürünler Yönetmeliği, kullanıcı dostu, kolay anlaşılır bir biçimde hava yoluyla tehlikeli mal taşımacılığı için şartları sunar. Ayrıca, nakliyecilerin sevkiyatlarının uygunluğundan ve havayolu şirketleri tarafından hızlı ve kolay bir şekilde kabul edilmelerine yardımcı olabilecek ek bilgiler de içerir. Son olarak, IATA havayollarının gereksinimlerinde ICAO Teknik Talimatlarından biraz daha katı olduğu için DGR, daha kesin bir şekilde bir gönderinin nasıl hazırlanacağını belirtir. Bazı maddeler bir uçak ya da gemideki kişilerin güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu tehlikeli maddelerin hava yoluyla taşınması yasak veya kısıtlanabilir. IATA, hava taşımacılığında tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için endüstri çabalarına öncülük etmektedir. Dokümantasyon, taşıma ve eğitim standartlarının tanımı, bunların tanıtımı ve kullanımı, hava yoluyla tehlikeli malların taşınmasında çok yüksek bir emniyet derecesinin sağlanması için gereklidir.

Havayolu taşımacılığı için TMGD bulundurma zorunluluğu var mıdır?
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliğ 22/05/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Tebliğ kapsamında, işletmelerin Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) istihdam etme veya hizmet alması zorunluluğu 30/06/2015 tarihinde başlayacak olup, Tebliğ’in Geçici 2 inci maddesi ile de bazı faaliyet türlerine 01/01/2018 tarihine kadar geçici bir muafiyet sağlanmıştır. Geçici muafiyet sağlanan bu faaliyet alanlarından birisi de havayolu taşmacılığıdır. 01.01.2018 itibariyle bu zorunluluklar havayoluyla taşıma yapan taraflar için de geçerli olacaktır.

Havayoluyla tehlikeli madde taşımacılığında uyulması gereken kurallar nelerdir?
Tehlikeli madde gönderilerinin, taşıma modu paket talimatlarına uygun şekilde paketlenmesi gerekmektedir. Kargolar, kurallara uygun paketlendikten sonra taşıma süreci için acente ya da gönderici firmaya teslim edilir. Paketleme hizmeti, uzman işletmenin adresinde ya da talep edilen adreste sunulmaktadır. Yeniden ambalajlama hizmeti, kargonun ilgili taşıma modu paket talimatlarına uygun hale getirilmesi amacıyla sunulan bir hizmettir. Bu hizmet tehlikeli madde ve kimyasal madde gönderen şirketlere ve acentelerine, tehlikeli madde içeren teknik malzeme gönderimi yapan havayolu şirketlerine sunulmaktadır. TMGD Danışmanlık, tehlikeli madde içermeyen ancak özel paketlemeye ihtiyaç duyulan gönderiler için de özel bir hizmet sunmaktadır. Hassas ürün paketlemesi; ağır, kırılabilir, şekilsiz yapısı nedeniyle zor paketlenen, taşıma modu şartlarına göre elleçleme aşamasında hasar görebilecek, neme ve darbeye karşı hassas ürünler için verilen bir hizmettir. TMGD Danışmanlık alanında ya da adresinizde sunulan bu hizmet için konusunda profesyonel olan ekibi, ihtiyaç halinde ürünün bulunduğu adreste keşif yaparak en uygun çözümü üretecektir. Bu hizmet, hassas ürün gönderen ihracatçı firmalara ve acentelerine sunulmaktadır. Ürünlerin paket içinde ve paketlerin konteyner içinde sabitlenmesi, lojistik süreçlerinde oluşabilecek hasar riskini asgari seviyelere indirmektedir. Tek bir sandık içinde ürünün sabitlenmesi ya da proje taşımacılığı esnasında tüm ürünlerin sabitlenmesi için TMGD Danışmanlık’ı arayabilirsiniz. TMGD Danışmanlık, emniyeti azami seviyede tutmak ve taşıma zincirinde zamanında gönderimi sağlamak için müşterileri adına tehlikeli maddeler kontrol prosedürü uygulayarak, kabul ve onaydan geçirme hizmeti vermektedir. Tehlikeli maddeler kabul prosedürleri (Acceptance Checklist uygulaması), paketleme ve yük güvenliğini kapsayan gözetim hizmetleri ve raporları (Vanning Survey) emniyetin sağlanması ve devamlılığı açısından büyük önem taşımaktadır. Bu hizmetimiz; havayolu şirketlerine, liman işletmelerine ve antrepo hizmeti veren şirketlere sunulmaktadır. Numune gönderimleriniz için ise gümrük ve hava kargo için gerekli diğer dokümanlara sahip olduğunuzu varsayılırsa, SDS/MSDS yeterli olacaktır.

Atıklar
Atık nedir?
İnsanların sosyal ve ekonomik faaliyetleri sonucunda işe yaramaz hale gelen, kullanım süresi dolmuş yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken maddelere genel olarak atık denmektedir. 2015 yılında yayınlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne göre ise atık; üreticisi veya fiilen elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişi tarafından çevreye atılan veya bırakılan ya da atılması zorunlu olan herhangi bir madde veya materyal olarak tanımlanmaktadır.

Atık taşımacılığı nasıl yapılır?
Taşıma işlemi ve bedeli atık üreticisine ait olup, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne göre tehlikeli atık sınıfına giren atıklar, Yönetmeliği'nin 11, 12 ve 13'üncü Maddeleri doğrultusunda tehlikeli atık taşıma lisansı olan araçlarla sevk edilmelidir. Taşıma sırasında aracın tehlikeli atık taşıma lisans belgesi, sürücü eğitim sertifikası, gönderilen her atık tipi için ayrı olmak üzere firmanın bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne atık üreticisi firma tarafından alınacak Ulusal Atık Taşıma Formu ve sevk irsaliyesi doldurularak D Nüshası İlin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne gönderilecektir. Lisanlı araçlar tehlikeli atıkların taşınması için sızdırmazlık gibi özel önlemler alınmış ve Bakanlıktan lisanslanmış araçlardır. Yönetmeliğe göre Tehlikeli atıkların lisanslı araçla nakliyesi zorunludur. Normal nakliye araçlarıyla tehlikeli atık taşınmasına izin verilmemektedir.

Atıklar tehlikeli madde midir?
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV’ündeki Atık Listesinde yer alan tehlikeli atıklar ile taşınması kendi mevzuatı ile kurala bağlanmış olan özel atıklar ve tıbbi atıkların karayolu ile taşınmasına dair esaslara göre atıkların tehlikeli madde olup olmadığı belirlenir.Yönetimleri özel mevzuat ile düzenlenmiş olan özel atıklar ve tıbbi atık hariç olmak üzere Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV’ündeki Atık Listesinde (*) ile işaretlenmiş atıklar ve 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde tanımlanan atıklar tehlikeli atıklardır.

Diğer Konular
Patlamadan Korunma Dokümanı nedir?
20/6/2012 tarihli, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında 30 Nisan 2013 tarihli, 28633 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDAKİ YÖNETMELİĞİ” 10. Maddesine göre, patlayıcı ortam oluşma ihtimali bulunan işletmelerde, herhangi bir acil durumda işletme içerisindeki personel nasıl hareket edeceğini bilmezse can ve mal kaybı yaşanabilir, işte bu tür can ve mal kaybı gibi olayların yaşanmaması için, bu işletmeler de Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması ve bu doküman ışığında gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Patlamadan Korunma Dokümanı, işletme içinde bulunan personelin zarar görmesini önlemek, iş makinelerinde herhangi bir patlama meydana gelme riskini en aza indirmek ve tehlikeli durumlarda oluşabilecek zararların mümkün olduğunca önüne geçmek için gerekenleri belirten belgelerdir.

SEVESO nedir?
Seveso, kuzeybatı İtalya’da Milano’ya 20 km uzaklıkta küçük bir kasabadır. Kentin hemen yanı başındaki ICMESA Chemical Company’ye ait fabrikada 10 Temmuz 1976 günü triklorofenol (TCP) üretimi yapan bir reaktördeki patlama sonucu beyaz bir gaz bulutu çevreye yayılmıştır. Bu zehirli gaz, bu güne kadar bilinen en zehirli gazlardan dioksindir. Kasabada kısa bir süre içinde hayvan ölümleri görülmeye başlanmış, patlamadan beş gün geçtikten sonra da hastaneye başvurular başlamıştır. Yapılan kontroller sonunda kasabada geniş bir bölgenin tamamen kirlendiği anlaşılmış ve 100 kadar ev tamamen boşaltılmıştır. Bu çevre faciasının etkileri uzun yıllar sürmüş ve yetkilileri büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması yönünde önlem almaya yönlendirmiştir.

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik (BEKRA) nedir?
1976 Yılında İtalya’nın Seveso kasabasında gerçekleşen bu kaza sonrasında, endüstriyel kazaların oluşmasının engellenmesi ve gerekli önlemlerin alınması adına hazırlanmış olan Seveso Direktifi (82/501/EEC) kabul edilmiştir. 9 Aralık 1996’da ise 96/82/EC sayılı “Tehlikeli Maddeleri İçeren Büyük Kaza Risklerinin Kontrolüne İlişkin Direktif (Seveso-II Direktifi)” yayımlanmıştır. Seveso-II Direktifinin ülkemiz mevzuatına uyumlaştıran “Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik” Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığınca oluşturulan bir komisyon marifetiyle hazırlanarak, 30 Aralık 2013 tarih ve 28867 Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Büyük Endüstriyel Kaza nedir?
Büyük Endüstriyel Kaza, herhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre ve insan sağlığı için anında veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen bir veya birden fazla tehlikeli maddenin sebep olduğu büyük bir emisyon, yangın veya patlama olayını ifade etmektedir.

Seveso Bildirimi nedir?
Bakanlığımız yazılım portalı olan Çevre Bilgi Sistemi bünyesinde yer alan Seveso Bildirim Sistemi, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında YönetmelikEkinde yer alan Tehlikeli Kimyasal Maddeleri bulunduran kuruluşların, bulundurdukları maddeler ile miktarlarını Bakanlık’a beyan ettikleri sistemdir. Yönetmelik gereği işletmeler tarafından yapılması gerekli bu beyan, Seveso Bildirimi olarak adlandırılır. Yapılan Seveso Bildirimi sonrasında işletmeler, sistem tarafından “Alt Seviyeli Kuruluş”, “Üst Seviyeli Kuruluş” veya “Kapsam Dışı” olarak sınıflandırılır. Seveso Bildirim Sistemine, online.cevre.gov.tr adresinden erişim sağlanabilir.

Tehlikeli yük taşımasında izin ve belge zorunluluğu
İlgili Kanun: Madde 28 – 1 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Ceza Fiili Adı: Söz konusu ihlal giderilinceye kadar taşıt güvenli bir alana park ettirilir ve taşımanın devamına izin verilmez.
Cezası: 689 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

SRC5/ADR Sertifikalı sürücü istihdam etme zorunluluğu
İlgili Kanun: Madde 28 – 2 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 715 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

SRC5/ADR Sertifikası alma zorunluluğu
İlgili Kanun: Madde 28 – 3 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 284 TL
Ceza Kime Verilir: Sürücü 

Sertifikalı ambalaj kullanmama cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (a) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 1.380 TL
Ceza Kime Verilir: Gönderici

Etiket, işaret ve turuncu plakaları kullanmama cezası ( Göndericiye )
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (b) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 1.380 TL
Ceza Kime Verilir: Gönderici

Etiket, işaret ve turuncu plakaları kullanmama cezası ( Taşıyıcıya )
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (b) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 689 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

Etiket, işaret ve turuncu plakaları kullanmama cezası ( Sürücüye )
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (b) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 137 TL
Ceza Kime Verilir: Sürücü 

Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi alma zorunluluğu
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (c) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 1.380 TL
Ceza Kime Verilir: Gerçek veya Tüzel Kişi

Araçta taşıma evrakı bulundurmama cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (ç) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 689 TL
Ceza Kime Verilir: Gönderici

Araçta yazılı talimat bulundurmama cezası ( Gönderene )
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (d) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 345 TL
Ceza Kime Verilir: Gönderici

Araçta yazılı talimat bulundurmama cezası ( Taşımacıya )
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 – (d) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 345 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

Araçta yazılı talimat bulundurmama cezası ( Sürücüye )
İlgili Kanun: Madde 28 4 (d) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 69 TL
Ceza Kime Verilir: Sürücü 

Araçta ADR Uygunluk Belgesi bulundurmama cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (e) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 1.380 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

Araçta taşıma izin belgesinin fotokopisini bulundurmama cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (f) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 69 TL
Ceza Kime Verilir: Sürücü 

Araçta Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi bulundurmama cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (g) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 689 TL
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

Tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmeme cezası
İlgili Kanun: Madde 28 – 4 (ğ) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3564 TL
Ceza Kime Verilir: Firma

İdari para cezalarının her yıl artırım oranı
İlgili Kanun: Madde 28 – 5 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: Yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

Gönderenin yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (a) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Gönderici

Paketleyenin yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (b) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Paketleyen

Yükleyenin yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (c) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Yükleyen 

Dolduranın yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (ç) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Dolduran

Taşımacının yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (d) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Taşımacı

Sürücü ve diğer görevlilerin uyması gereken kurallar
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (e) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 2 uyarma
Ceza Kime Verilir: Sürücü 

Alıcının yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (f) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Alıcı 

Boşaltanın yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (g) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Boşaltan

Tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecisinin yükümlülükleri
İlgili Kanun: Madde 30 – 1 (ğ) 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: 3 uyarma
Ceza Kime Verilir: Firma

Uyarmaların paraya çevrilme şartları
İlgili Kanun: Madde 30 – 2 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: Her uyarmaya 79 Türk Lirası olmak üzere yetkili saymanlığa ödemede bulunduğunu bildirmesi ve bunu belgelemesi halinde uyarmalar kaldırılır. Bu doksan günlük süre içinde müracaat edilerek paraya çevrilmeyen uyarmalar kaldırılmaz.

Uyarmaların paraya çevrilmesinde her yıl için artırım oranı
İlgili Kanun: Madde 30 – 3 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: Yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

Kaldırılmayan ve 50 ‘ ye ulaşan uyarmalara verilecek ceza
İlgili Kanun: Madde 30 – 4 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği

Kaldırılmayan ve 50 ‘ ye ulaşan uyarmalara verilecek ceza
İlgili Kanun: Madde 31 – 1 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: En geç yirmi gün içinde valilikçe otuz gün süreyle durdurulur.

Faaliyet durdurmanın kesinleşmesinden sonra ödeme yapma cezası
İlgili Kanun: Madde 31 – 2 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Cezası: Her uyarma için iki katı ücret alınarak uyarmalar kaldırılır ve faaliyet durdurma işlemi uygulanmaz.

Uyarma kaldırma süresi ve ücreti
İlgili Kanun: Madde 31 – 3 
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Ceza Fiili Adı: Bu durumdaki sürücülerin ADR Sürücü Eğitim Sertifikasını verilen sürede Bakanlığa teslim etmemeleri halinde, söz konusu belgeleri iptal edilir ve bir yıl geçmedikçe yenisi düzenlenmez.
Cezası: En geç yirmi gün içinde Bakanlıkça otuz gün süreyle geri alınır.

Yangın Söndürücü Bulundurmama
İlgili Mevzuat: Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği
Ceza Fiili Adı: Araçta Yangın Söndürme cihazı bulundurmama veya eksik bulundurma
Cezası: 312 TL
Ceza Kime Verilir: Bağlı bulunduğu durak